Na początku XIX wieku, po klęsce wojsk prusko-rosyjskich pod Iławą i Frydlandem, Napoleon Bonaparte zawarł dwa porozumienia z Imperium Rosyjskim i królestwem Prus w 1807 roku (z ziem byłego zaboru pruskiego utworzono wtedy Księstwo Warszawskie). W praktyce oznaczało to podporządkowanie się Królestwa Prus w skład którego wchodziło wtedy Opole, cesarzowi Francji i okupację kraju przez Francuzów. Na obrazie tratwa zacumowana pośrodku Niemna (ujście rzeki Tylży), na której Napoleon Bonaparte prowadził rozmowy z carem Aleksandrem I.
Pięć lat później, Napoleon ruszył na podbój Rosji. I choć zwyciężył pod Borodino i zajął Moskwę, to nie sprostał ciężkim warunkom w jakich przyszło mu walczyć i jego wyprawa zakończyła się odwrotem Wielkiej Armii. Ten moment postanowili wykorzystać król Prus Fryderyk Wilhelm III (1770-1840). Osiadłszy we Wrocławiu 17 marca 1813 r., król wydał odezwę ?Do mojego ludu? (An mein Volk), w której zachęcał podanych Brandenburczyków, Prusaków, Ślązaków, Pomorzan i Litwinów do wspólnej wojny o wyzwolenie spod obcych władców i apelował o włączenie się społeczeństwa do walki przeciw Napoleonowi. Odezwa była pierwszym w historii Prus dokumentem skierowanym bezpośrednio do ludu. U góry reprodukcja An mein Volk opublikowana we wrocławskiej gazecie Schlesische Zeitung 20 marca 1813 r.
Jak informują pracownicy Archiwum Państwowego w Opolu, reakcja na królewski apel była niemalże natychmiastowa. Ludność bardzo chętnie ponosiła olbrzymie wyrzeczenia na rzecz uzbrojenia armii, która miała wywalczyć wolność kraju. Cały powiat opolski wystawił łącznie 1322 piechurów i 101 kawalerzystów. Samo miasto reprezentowało w tej liczbie 73 żołnierzy, co stanowiło 1/6 populacji mężczyzn między 17 a 40 rokiem życia. Dołączyło do nich wkrótce kolejnych 20 ludzi. Uzbrojenie każdego piechura stanowiła pika i topór, a kawalerzysta miał do dyspozycji lancę i szablę. Łącznie na potrzeby wojny miasto wydało niebagatelna sumę 2625 talarów - donoszą Maria Osika i Rafał Górny z AP.
Rekrutacja wpłynęła na przewagę militarną koalicji antynapoleońska. W bitwie narodów pod Lipskiem Napoleon poniósł decydującą klęskę i w 1814 roku Paryż poddał się wojskom sprzymierzonych a sam Napoleon rezygnował z tronu i udał się na wyspę Elbę. Na fotografii kopia wykazu weteranów wojny 1813 - 1815 z terenu Opola
Odezwa Fryderyka Wilhelma III i wywołany nią ruch miały doniosłe konsekwencje. Po raz pierwszy wojna została przedstawiona jako ogólnonarodowy zryw do walki z obcym reżimem. Miało to ogromne znaczenie psychologiczne. Kształtował się model nowego patriotyzmu, który nie obejmował już jak wcześniej, tylko warstw wyższych w społeczeństwie - przekonuje Aleksander Uszok w Nowej Gazecie Śląskiej.
Miasto Opole przez długie lata w sposób szczególny czciło pamięć o tych wydarzeniach. W 1863 roku, w 50-lecie tego zrywu, magistrat zorganizował w dniu 17 marca uroczysty obiad w hotelu Pod Czarnym Orłem, połączony z koncertem muzycznym i odświętnymi dekoracjami. Postanowiono także uhonorować żyjących jeszcze weteranów wojennych specjalną jednorazową zapomogą w wysokości 3 talarów. Również w szkołach opolskich upamiętniano tę rocznicę okolicznościowymi akademiami i występami. W 1913 roku obchody 100 rocznicy wybuchu wojny połączono z jubileuszem 25-lecia rządów cesarza Wilhelma II. Zorganizowano uroczyste święto narodowe w dniach 7 i 8 czerwca. Występy chórów przeplatały się z różnymi zawodami sportowymi, urządzanymi na wyspie Bolko (wyścigi rowerowe, pływackie)? - informują Maria Osika i Rafał Górny z AP. Na fotografii strona tytułowa jubileuszowego numeru Schlesische Zeitung z 20 marca 1913 roku.
Powołując się na gazetę Oppelner Zeitung, pracownicy Archiwum Państwowego informują, że w naszym mieście, jeszcze na początku XX wieku znajdował się stół, przy którym została spisana odezwa z 17 marca. Stół ten podobno wypożyczono w 1913 roku na wystawę stulecia do Wrocławia. Sam Theodor Gottlieb von Hippel został uczczony, poprzez nadanie jednej z ulic Opola nazwy Hippelstraße (dziś ul. Damrota).
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
