Od blisko dwóch miesięcy archeolodzy pracują w sercu Nysy i tak będzie jeszcze do późnej jesieni. Wykopaliska trwają na powierzchni 25 arów nyskiego rynku, która ma zostać zabudowana przez prywatnego inwestora.
Zanim to jednak się stanie, archeolodzy z nyskiego muzeum przesypują praktycznie każdą piędź ziemi w poszukiwaniu archeologicznych rarytasów. Dokopali się już do XIII wieku, a więc do początków miasta.
- Odsłoniliśmy po kolei, patrząc od góry, zawaliska piwnic kamieniczek, które istniały tu do 1945 roku, a powstały na ruinach znacznie starszych obiektów służących do handlu - mówi Mariusz Krawczyk, archeolog z Muzeum w Nysie.
- W części południowej terenu wykopalisk weszliśmy głębiej w ziemię. Rozebraliśmy pozostałości mieszczańskich kamienic i znaleźliśmy o wiele starsze mury dawnego domu towarowego. To była długa na ponad 60 metrów i szeroka na około 12 metrów budowla, istniejąca tu od XV wieku. Potem odkopaliśmy zarysy drugiego takiego obiektu z widocznymi pozostałościami komór kupieckich i rzemieślniczych - opowiada.
Jeszcze głębiej, na poziomie około czterech metrów poniżej poziomu dzisiejszych ulic, archeolodzy znaleźli ślady zabudowy drewnianej pochodzącej z XIII wieku, a więc praktycznie z początków miasta.
Nysa jest jednym z najstarszych miast śląskich. Prawdopodobnie już w X wieku istniała tu osada. Według Jana Długosza Nysę jako gród miał założyć Bolesław Krzywousty. Po raz pierwszy miasto zostało wzmiankowane w 1223 roku.
Archeolodzy odsłonili już kilkadziesiąt belek będących średniowiecznym budulcem. - To najprawdopodobniej były kramy kupieckie - przypuszcza Krawczyk.
Czarna ziemia z warstwy średniowiecznej, różniąca się znacznie kolorem od warstw wcześniejszych, jest dokładnie penetrowana, może bowiem kryć ciekawe znaleziska.
- Znajdujemy tutaj fragmenty ceramiki, kości, przeróżne drobiazgi, części wyrobów ze skóry z XIII i początków XIV wieku. Wszystkie okazy trafiają do muzeum, tam są myte, konserwowane, fotografowane i opisywane - mówi archeolog.
? Nie znajdujemy tu skarbów w potocznym rozumieniu tego słowa, ale rzeczy niezwykle cenne z archeologicznego i architektonicznego punktu widzenia - dodaje Krawczyk. - One pozwalają nam lepiej poznać dzieje centralnej części miasta. Wiedzieliśmy z archiwaliów pewne rzeczy, choćby o tym, że istniała tu średniowieczna zabudowa handlowa. Teraz możemy przekonać się o tym niejako namacalnie.
Pod piwnicami mieszczańskich kamienic odkryto coś, co wyglądało na gruz ? właśnie tak zostało potraktowane przez dawnych budowniczych, a przy bliższych oględzinach okazało się fragmentami renesansowej architektury.
- Odnaleźliśmy części balustrady z tamtej epoki, a także elementy czegoś, co mogło być fontanną albo studnią, która kiedyś istniała na rynku, a została rozebrana prawdopodobnie na początku XIX wieku - opowiada Mariusz Krawczyk.
Kilkadziesiąt bloków kamiennych o zaokrąglonych kształtach ułożono na razie na dziedzińcu muzeum.
Każdy krok prowadzących prace wykopaliskowe jest dokumentowany fotograficznie i dokładnie opisywany. W piątek Nysę odwiedziła komisja konserwatorska z Opola, która miała zdecydować, co będzie z pozostałościami archeologicznymi w wykopie.
Nyski rynek wygląda dziś inaczej niż przed wojną. Po zniszczeniu części zabudowy w wyniku działań wojennych większość z ruin oraz kamienic rozebrano, a na obwodzie rynku wybudowano bloki mieszkalne. Wiosną 1966 roku wysadzono i uprzątnięto resztki dawnego ratusza, a w miejscu zniszczonej zabudowy wewnętrznej pierzei rynku, w tym przedwojennych sukiennic, urządzono planty.
W 2008 roku zakończyła się budowa nowego ratusza ? niższego niż ten historyczny ? oraz dwóch kamienic wzorowanych na przedwojennych.
Dziś na nyskim rynku znajdują się: Dom Wagi Miejskiej mieszczący bibliotekę, bazylika pw. św. Jakuba Apostoła i św. Agnieszki, piękna dzwonnica przy kościele św. Jakuba i św. Agnieszki mieszcząca skarbiec naczyń i szat liturgicznych, zespół kamieniczek mieszczańskich.
U wylotu ulicy Wrocławskiej z Rynku stoi Piękna Studnia, a na zbiegu ulic Celnej i Brackiej oraz Rynku usytuowana jest fontanna Trytona.
Materiał promocyjny
Dzisiejsza gazeta (e-wydanie)
Wszystkie komentarze