Budowniczy Opola z PRL-u. Bez jego projektów Opole byłoby zupełnie inne

Do Opola trafił w połowie lat pięćdziesiątych. Studiował w Gdańsku. Najpierw chciał projektować okręty, ale skończył architekturę. - W Opolu miałem być tylko przez trzy miesiące. Na początku zaprojektowałem przystanek na pl. Wolności i fontannę. Dopadł mnie papa Musioł i tak zostałem - wspominał architekt. Potem przyszła kolej na większe projekty, bez których dziś trudno byłoby sobie wyobrazić Opole. - Nie lubię projektować domków jednorodzinnych, mieszkaniówki. Wolę robić wnętrza, chytrze adaptować strychy, małą architekturę - opowiadał. Był przewodniczącym Klubu Młodej Inteligencji Polskiej, przez 12 lat był prezesem Stowarzyszenia Architektów Polskich, współzakładał Towarzystwo Urbanistów Polskich. Na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych był głównym architektem województwa. - Mimo tak wysokich funkcji, jakie zajmowałem, mogę każdemu spojrzeć prosto w oczy - podkreślał.

W 1983 roku przeszedł na emeryturę. Lubił opiekować się wnukami, grać w brydża, jeździć na Mazury. Zmarł 31 maja 2005 roku w wieku 79 lat. Oto niektóre budowle, jakie po sobie zostawił.

To jedno z najbardziej charakterystycznych i najczęściej odwiedzanych miejsc w Opolu. Przez lata fontanna wprawdzie straszyła swoją szarością, po remoncie z kolei mieni się chyba wszystkimi barwami, co zresztą też było w Opolu przedmiotem wielu dyskusji. Autor fontanny nie mógł się doczekać na remont.

FOTOPOLSKA.EU

- Nigdy nie wykończono kwiatonu, schrzaniono światło, a całość pokryto okropnymi płytkami - opowiadał. Zapowiadał też, że na dnie fontanny wśród lilii wodnych i wodorostów zamieszkają... ryby.

Piotr Guzik

W PRL autobusy kursowały przez Rynek i plac Wolności, a w miejscu dawnego żeliwnego  wodopoju dla koni, który nie przetrwał jednak ostatniej wojny, powstał przystanek. Zadaszenie o bardzo niekonwencjonalnym kształcie, słynny "grzybek", zaprojektował i zbudował właśnie Florian Jesionowski. Duża uciążliwość hałaśliwego ruchu ciężkich pojazdów, tak dla mieszkańców, jak i starych budowli zabytkowych, spowodowała wyprowadzenie autobusów i samochodów ciężarowych poza obręb starówki. W miejscu po przystanku autobusowym, koło "grzybka", ulokował się zaś postój taksówek.

ROMAN ROGALSKI

To zdecydowanie najbardziej znana budowla Opola. Co roku pół Polski ogląda ją w telewizji podczas festiwalu polskiej piosenki, a ci, którzy przyjadą do miasta, nieustannie dziwią się, że na szklanym ekranie amfiteatr wygląda na większy. Inicjatorem powstania amfiteatru był Karol Musioł, który pomysł przywiózł z Budapesztu, gdzie zwiedzał wyspę św. Małgorzaty. Amfiteatr budowano na Ostrówku, w miejscu, gdzie znaleziono najstarsze ślady osady słowiańskiej. Kiedy Musioł zabiegał o zorganizowanie w Opolu pierwszego festiwalu, budowa była już rozpoczęta. Na czas robotnicy zdążyli ledwo ledwo... Amfiteatr przez pierwsze lata festiwalu nie miał jednak zadaszenia nad scena, toteż regularnie mokli tam artyści, instrumenty i publiczność. Jesionowski wspominał też, że przez długie lata tuż przed festiwalem zjawiali się u niego milicjanci i kazali podpisywać kolejne oświadczenie, że amfiteatr się nie zawali...

FOTOPOLSKA.EU

Obiekt przeszedł gruntowny remont w 2011 roku, ma nieco ponad 3,6 tys. miejsc.

Jesionowski jest też autorem pomnika przy żłobku nr 4 przy ul. Barlickiego upamiętniającego pogrom Żydów w Opolu.  Na bazaltowym kamieniu umieszczono informację, że w tym miejscu stała synagoga spalona przez nazistów w czasie Kryształowej Nocy 9 XI 1938. - Zwyczajowo, pamiątkowe tablice umieszcza się na budynkach, ale synagogi nie ma. Na żłobku nie mogliśmy umieścić tablicy, stąd kamień - wyjaśniał projektant pomnika.

Duży pięciokondygnacyjny dom mieszkalny z usługowym parterem, wtopiony w ciąg zabudowy ulicy 1Maja numer 3-5. Zbudowany w 1958 roku przez związek spółdzielczy Społem na miejscu dwóch dawnych kompletnie zrujnowanych podczas wojny kamienic. Projektował go w miarę nowocześnie i z dobrymi, jak na te czasy, mieszkaniami architekt Tadeusz Halarewicz z opolskiego Wojewódzkiego Biura Projektów. Ale sławę przyniosła temu budynkowi elewacja, której zaprojektowanie powierzono Florianowi Jesionowskiemu. Na tle powszechnie panującej szarzyzny architektonicznej nowy dom wyróżniał się bajecznie kolorową elewacją, z ciekawymi w kształcie balkonami. Śmiałe modernistyczne nowatorstwo budzi jednak niepokój tkwiących ciągle jeszcze w zgrzebnym socrealizmie prominentów partyjnych, a wezwany na dywanik naczelny prezes Społem usłyszał z ust pierwszego sekretarza: Co wy mi tu kapitalizm wprowadzacie!. Ale dom już stał i pysznił się kolorami. Późniejsze remonty zatraciły jej specyficzną kolorystykę elewacji.

ROMAN ROGALSKI

Pomysł na monumentalny pomnik w sercu miasta był wyrazem gigantomanii epoki, która powołała go do życia. Miało to miejsce w maju 1968 roku. Władze Opola ogłosiły wówczas zamknięty konkurs dla artystów rzeźbiarzy i architektów, członków Związku Polskich Artystów Plastyków i Stowarzyszenia Architektów Polskich. Przewodniczącym jury był Bolesław Chromy, wybitny polski rzeźbiarz. Komisja pod jego kierownictwem przyznała sześć wyróżnień. Zwyciężył projekt stworzony wspólnie przez Jana Borowczaka i Jerzego Beskiego. - Była to zupełnie inna rzeźba niż ta, którą znamy z dzisiejszego placu Wolności - zakładano wzniesienie potężnej postaci orła, mocowanego na ukrytym fundamencie w taki sposób, że prześwity pomiędzy skrzydłami i nogami ptaka tworzyły rodzaj naturalnej arkady, przejścia dla ruchu pieszego- zauważa Joanna Filipczyk.

FOTOPOLSKA.EU

Nie wiedzieć jednak czemu nieoczekiwanie do realizacji wybrano inny, zgłoszony w konkursie, ale nie nagrodzony projekt - autorstwa Borowczaka. Błyskawicznie stawiano więc rusztowania, robiono szalunki, mocowano pręty zbrojeniowe, lano beton. Nad konstrukcją czuwali i pracowali przy niej architekt Florian Jesionowski oraz Tadeusz Gruchała, a także asystent Borowczaka Eugeniusz Kubów.

Pomnik na cześć Polskiej Partii Robotniczej został ufundowany przez mieszkańców na obchody 20. rocznicy powstania PPR. Iglicę postawiono na ówczesnym placu Lenina, a dzisiejszym placu Jana Pawła II, tuż przed osławiony białym domem, w który mieściła się siedziba partii a dziś ulokował się też wydział ekonomiczny Uniwersytetu Opolskiego