Rok PiS-owskich "agencji pracy". Jak rozdawano posady?

We wtorek minie rok od wyborów parlamentarnych, w których PiS po ośmiu latach wrócił do władzy w kraju. I zrobił to z przytupem, zdobywając samodzielną większość w obu izbach parlamentu.

Historyczny wynik prawica osiągnęła także w województwie opolskim, bo po raz pierwszy pokonała Platformę. O włos, ale jednak. Zaś Patryk Jaki zdobył blisko 30 tys. głosów, uzyskując najwyższy wynik wśród kandydatów do Sejmu z naszego regionu.

Jeszcze w trakcie kampanii spekulowano, że w razie wygranej obozu prawicy Jaki wejdzie do rządu. Na celowniku był resort sportu, ale ten ostatecznie przypadł Witoldowi Bańce. Jak słyszymy od ludzi prawicy, pierwotnie w strukturze rządu dla Jakiego nie było miejsca, ale ostatecznie - dzięki interwencji Zbigniewa Ziobry - w połowie listopada 2015 roku przypadła mu funkcja wiceministra sprawiedliwości.

Na miejsce w rządzie liczył też Sławomir Kłosowski, wieloletni lider PiS w regionie, z którym Jaki od wyborów w 2011 roku pozostaje w relacjach co najmniej chłodnych. Kłosowski mówił o tym krótko po tym, jak Anna Zalewska objęła stery w resorcie oświaty. Nie było to takie nieprawdopodobne, bo polityk za poprzednich rządów PiS był wiceministrem w MEN.

Kłosowski przekonywał, że minister Zalewska złożyła mu nawet konkretną propozycję, ale uznał, że musi się jeszcze zastanowić. Oficjalnie: bo jednocześnie miał możliwość objęcia mandatu europosła po Dawidzie Jackiewiczu, nominowanym przez premier Beatę Szydło na ministra skarbu. Nieoficjalnie: bo propozycja wcale taka konkretna nie była, a Kłosowski czekał w nadziei, że się to zmieni.

Ostatecznie pod koniec listopada Kłosowski wybrał Brukselę. Przynajmniej pieniądz większy i pewniejszy, a odpowiedzialność mniejsza.

Krótko po podziale ról liderzy opolskiej prawicy zaczęli nagradzać stanowiskami swoich popleczników.

Kłosowski może się zasadniczo pochwalić wyłącznie przejęciem urzędu wojewódzkiego. Wojewodą, po wielotygodniowych tarciach z Jakim, został ostatecznie jego człowiek Adrian Czubak. Dla wielu nominacja ta była zaskoczeniem, bowiem Czubak - poza epizodami w radzie nadzorczej Radia Opole z nadania PiS - był niewyróżniającym się działaczem tej partii ze Strzelec Opolskich.

Kłosowski do urzędu wsadził też Violettę Porowską (wicewojewoda), Arkadiusza Szymańskiego (prawa ręka lidera PiS, obecnie doradca wojewody, o którym mówi się, że jest pierwszym kadrowym w gmachu przy ul. Piastowskiej) oraz Rolanda Mutwina i Jerzego Naszkiewicza (wieloletni współpracownicy Kłosowskiego, również doradcy wojewody).

Zatrudnienie w urzędzie trudno uznać za stabilne. Pracownicy, którzy piastowali stanowiska kierownicze za rządu PO-PSL, systematycznie je tracą bądź są degradowani, a ich miejsce zajmują ludzie forowani przez otoczenie lidera PiS.

Kłosowskiemu udało się też obsadzić swoimi ludźmi stanowiska kierownicze w Agencji Nieruchomości Rolnych (Piotr Semak) czy KRUS (Lech Waloszczyk, niegdyś wieloletni wiceprezes miejskiej spółki WiK, przez kilka miesięcy dyrektor generalny urzędu wojewódzkiego).

"Agencja pracy" Kłosowskiego nie jest jednak tak wydajna, jak Patryka Jakiego. Wiceminister sprawiedliwości ulokował swoich popleczników w znacznie większej liczbie miejsc.

Przykładem opolski oddział Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dyrektorem został tu Jan Stępkowski, brat byłego posła Samoobrony Józefa Stępkowskiego. I to jedyny człowiek na stanowisku kierowniczym, który ma kierunkowe wykształcenie rolnicze. Jego dwaj zastępcy - Marek Kawa i Dariusz Byczkowski - z zawodu są nauczycielami (przy czym ten drugi ukończył technikum rolnicze, a potem przez wiele lat był dyrektorem szkoły w Brzegu i ma ukończone studia podyplomowe z zarządzania). Są za to politykami PiS; Kawa to radny miejski, a Byczkowski wojewódzki.

Byłym radnym PiS jest też Sławomir Brzeziński, który z opolskiej sceny politycznej zniknął krótko po wyborach samorządowych w 2010 roku. Od wiosny jest jednym z wiceprezesów Zakładów Azotowych Kędzierzyn. W radzie nadzorczej spółki jest natomiast Michał Wrębiak, syn Jerzego Wrębiaka, burmistrza Brzegu. Tamtejsze struktury PiS trzymają bowiem z Jakim, a nie z Kłosowskim. ZAK szybko został też jednym z kluczowych sponsorów Odry Opole, ukochanego klubu wiceministra sprawiedliwości.

Tomasz Kwiatek, inny były radny, który razem z Jakim i Brzezińskim był w PO, a potem w PiS, został wicedyrektorem opolskiego Powiatowego Urzędu Pracy. Posada ta zwolniła się po tym, jak ze stanowiska dyrektora opolskiego PUP zrezygnował poseł Antoni Duda (również trzyma z Jakim). Stanowisko Dudy zajęła jego dotychczasowa zastępczyni, a Kwiatek znalazł się na zwolnionym przez nią miejscu.

Tak jak Kłosowskiemu przypadło Radio Opole, tak Jaki ma swojego człowieka na czele TVP3 Opole. Dyrektorem oddziału wiosną został bowiem Mateusz Magdziarz, znajomy wiceministra. Za jego szefostwa TVP3 Opole informacje przekazuje tak, jakby ich weryfikację osobiście przeprowadzał prezes Jacek Kurski ? tak zgodne są z linią TVP.

Niemalże w tym samym czasie, gdy Magdziarz dostał posadę dyrektora TVP3 Opola, Patryk Jaki postanowił też obsadzić stanowisko dyrektorskie w Elektrowni Opole. I to nie byle kim, bo Tomaszem Gaborem, który wspierał go w kampanii parlamentarnej, a który został pozbawiony przez mieszkańców wsi Brzezie stanowiska sołtysa za otwarte wsparcie dla większego Opola.

Wiele osób myślało, że to primaaprilisowy żart, bo Gabor znany był głównie jako bloger kulinarny i uczestnik programów rozrywkowych. W elektrowni wprawdzie pracował, ale jako elektryk obchodowy. Pod presją opinii publicznej Gabor zrezygnował. Co nie znaczy, że nie awansował. W czerwcu został głównym specjalistą ds. administracyjnych w elektrowni. A Jaki i tak wsadził swojego człowieka na stanowisko dyrektora. Został nim Bernard Ptaszyński, były członek PiS, który w branży energetycznej wcześniej nie pracował wcale. Tym razem obyło się jednak bez większej awantury.

Jaki ma też swoich ludzi w związanej z elektrownią komunalnej spółce ELKOM. Prezesem został Zenon Wereszczyński, wieloletni członek PO, który z partii odszedł pod koniec 2015 roku, a który przez wiele lat pracował w Opolskim Centrum Rozwoju Gospodarki.

W radzie nadzorczej ELKOM jest natomiast 26-letni Damian Kapkowski, kolega Jakiego, od niedawna także szef Totalizatora Sportowego w Opolu. To typowy "Misiewicz", z tą różnicą, że niedawno zrobił licencjat na Wydziale Historyczno-Pedagogicznym UO.

Nie można też zapominać o Marcinie Rolu. Wieloletni współpracownik Patryka Jakiego, sekundujący mu od wyborów parlamentarnych w 2011 roku, mając 26 lat został wiceprezydentem Opola. Później konieczne było przemianowanie go na asystenta, bo okazało się, że pracował na "śmieciówkach" i nie posiada wymaganego przepisami sześcioletniego stażu pracy. Dlatego z Rola na tydzień zrobiono asystenta Arkadiusza Wiśniewskiego, przy jednoczesnym drastycznym skróceniu wymaganego stażu pracy. Potem mógł już zostać pełnoprawnym wiceprezydentem, pilnując interesów Jakiego w mieście.

Wiceminister stara się w nim być obecny, co jest zresztą solą w oku stronników Kłosowskiego. Przy każdej okazji stara się bowiem podkreślać swoje zasługi w załatwianiu najróżniejszych spraw dla miasta, czy to dodatkowych pieniędzy na remont mostu na ul. Niemodlińskiej lub modernizację Okrąglaka, czy to umowy sponsorskiej między PGE a hokeistami Orlika Opole, czy też rozbudowy Elektrowni Opole (choć to rząd PO-PSL podejmował decyzję). Zaczęto go nawet nazywać ministrem od załatwiania.

Wiceminister sprawiedliwości, który karierę polityczną zbudował na krytykowaniu przeciwników PiS za obsadzanie różnych stanowisk ludźmi z partyjnego nadania, po znalezieniu się po stronie rządzącej nie widzi nic złego w takich działaniach.

- Obiecaliśmy ludziom, że będziemy zmieniać Polskę, ale przepraszam bardzo, jak mam zmieniać Polskę działaczami i rodzinami członków Platformy Obywatelskiej? To jest oczywiste, że jeżeli my chcemy realizować swój program, to do pomocy w realizacji tego programu w różnych miejscach Polski w różnych instytucjach powinny być osoby, które utożsamiają się z tym programem - mówił na antenie TVP Info.

Nie jest to optyka nowa. Blisko dwa lata temu, będąc jeszcze w opozycji, na konferencji prasowej zorganizowanej krótko po tym, jak jego ojciec Ireneusz znalazł się w zarządzie WiK, Patryk Jaki tłumaczył się bardzo podobnie.

- Swoją osobą firmowałem kampanię prezydenta Arkadiusza Wiśniewskiego. Szliśmy do wyborów z zapowiedzią zmian. Nie może być więc tak, że teraz, gdy zmiany są wprowadzane, Platforma robi hałas o to, że jej ludzie tracą stanowiska. Szczególnie że nie wyobrażam sobie, by jej przedstawiciele rzetelnie realizowali nasze zamierzenia - mówił.

Udział w krojeniu stanowiskowego tortu ma też Marcin Ociepa, przewodniczący rady miasta oraz jeden z przybocznych Jarosława Gowina, wicepremiera oraz ministra nauki i szkolnictwa wyższego.

Swoim zausznikom pozałatwiał już zajęcie. Kamila Bortniczuka najpierw udało mu się upchnąć w urzędzie wojewódzkim na stanowisku zastępcy dyrektora w wydziale infrastruktury i nieruchomości. W czerwcu został dyrektorem biura resortu, na czele którego stoi Gowin. Jego miejsce w urzędzie wojewódzkim zajął Krzysztof Ciecióra, niegdysiejszy konkurent Ociepy w ?prawyborach? kandydata jego Razem dla Opola na prezydenta miasta w kampanii z 2014 roku.

Krzysztof Drynda, przyboczny Ociepy, najpierw był kierownikiem biur powiatowych ARiMR w Krapkowicach i Opolu, aż w wakacje został wiceprezesem Wałbrzyskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej "Invest-Park". Po wyborach WSSE przypadła bowiem "gowinowcom". Miejsce Dryndy w biurze powiatowym ARiMR w Opolu zajęła natomiast Justyna Soppa. Obydwoje są w RdO.

Gdy kilka tygodni temu premier Beata Szydło zapowiedziała rekonstrukcję rządu i zdymisjonowanie dwóch wojewodów, jednym z tych, którym miano podziękować był Adrian Czubak. Według naszych informacji Ociepa się jednak za nim wstawił - także po to, by bronić swoich ludzi w urzędzie wojewódzkim. Jednocześnie liczył na to, że w końcu znajdzie się dla niego miejsce w rządzie. Od blisko roku spekuluje się bowiem, że Ociepa będzie wiceministrem, czy to w MSWiA czy też w MSZ. Do tej pory jednak się nie doczekał.

"Dobra zmiana" przyniosła też zaciąg Opolan do jednostek centralnych. Dariusz Kaśków, były burmistrz Głubczyc, jest prezesem spółki Energa. Robert Pietryszyn (na zdjęciu), który najpierw znalazł się w radach nadzorczych spółek Lotos i PZU, jest obecnie prezesem tej pierwszej.

Zarówno Kaśków, jak i Pietryszyn byli w grupie działaczy PiS, którzy przed 10 laty próbowali utrącić Sławomira Kłosowskiego z fotela lidera PiS w regionie. Nie udało się. Znikli z regionu, ale pozostali w dobrych stosunkach z Adamem Lipińskim, wywodzącym się z Głubczyc bliskim współpracownikiem prezesa PiS Jarosława Kaczyńskiego. Teraz doczekali się konfitur.

Jednym z pierwszych beneficjentów "dobrej zmiany" był natomiast Janusz Kowalski. W grudniu 2015 roku, po roku piastowania stanowiska wiceprezydenta Opola, został bowiem prokurentem w PGNiG, a w lutym wiceprezesem spółki. Na jej czele stanął natomiast Piotr Woźniak, który przez pewien czas był w radzie nadzorczej ECO z nadania ratusza. Kowalski zabrał ze sobą do PGNiG Łukasza Strzeleckiego, który za jego wiceprezydentury został naczelnikiem wydziału sportu w ratuszu, aby zajmować się rozwojem i profesjonalizacją polskiej piłki ręcznej. PGNiG jest tytularnym sponsorem ekstraklasy "szczypiorniaka".

Awans po wygranej prawicy zaliczył też płk Grzegorz Małecki, który ? będąc zaufanym człowiekiem Ryszarda Zembaczyńskiego, przed 10 laty tworzył w ratuszu wydział kontroli i audytu ? został szefem polskiego wywiadu. Ale przestał nim być pod koniec września, rzekomo dlatego, że wszedł w konflikt z ludźmi Mariusza Kamińskiego, koordynatora służb specjalnych.

Przykład płk. Małeckiego dowodzi, że beneficjenci "dobrej zmiany" nie powinni nadmiernie przywiązywać się do swoich stanowisk. Szczególnie po tym, jak stanowisko w rządzie stracił Dawid Jackiewicz, szef zlikwidowanego Ministerstwa Skarbu Państwa. To właśnie za sprawą koneksji z Jackiewiczem swoje pozycje zajęli Kaśków, Pietryszyn i Kowalski; spekuluje się, że dzięki niemu "agencja pracy" Patryka Jakiego prosperowała tak dobrze.

Z osób wspomnianych powyżej największe obawy o swoją pozycję może mieć Janusz Kowalski. Minister energii Krzysztof Tchórzewski miał się wściec na cały zarząd PGNiG za to, że wypłacił sobie pokaźne nagrody za zysk polsko-rosyjskiej spółki EuRoPol Gaz. Przedstawiciele władz PGNiG są bowiem w radzie nadzorczej tej spółki. Jak informował "Newsweek", Tchórzewski chciał odwołać zarząd podczas posiedzenia rady nadzorczej PGNiG pod koniec września, ale zostało ono odwołane. Na początku tego tygodnia ogłoszono jednak konkurs na nowy zarząd, kadencja obecnego trwa do końca roku.

Nic nie stoi na przeszkodzie, by Janusz Kowalski w nim wystartował. Ale trzeba pamiętać, że ogłoszono też konkurs na dwóch członków zarządu w spółce ECO. Nietrudno sobie wyobrazić scenariusz, w którym były wiceprezydent Opola bierze w nim udział.