Pracują na budowach, pilnują parkingów, otwierają restauracje. Co dziś robią byli politycy?

W 2007 roku zdobyła mandat posłanki jako "jedynka" listy PiS. Była wtedy pracownicą Muzeum Powstania Warszawskiego, a więc "spadochroniarką" ze stolicy. - Nie udawałam, że jestem z Opola, ale podkreślałam, że jestem osobą, która umie się poruszać po Warszawie. Na tym opierałam swoją misję związaną z Opolem - wspomina.

Wiele zdziałać jednak się nie dało. - Prawica była wtedy w opozycji, więc wszelkie zgłaszane przez nas projekty były skazane na porażkę. To powodowało poczucie bezsilności. Dla mnie na tyle silne, że postanowiłam nie brać udziału w kolejnych wyborach parlamentarnych. Prezydent Lech Kaczyński powiedział kiedyś, że jak ktoś chce być w polityce, to powinien co najmniej raz zasiadać w Sejmie. Mnie ten raz w zupełności wystarczył - opowiada Dąbkowska-Cichocka.

Choć należała do grupy posłów, którzy pod koniec kadencji 2007-2011 odeszli z PiS, by stworzyć klub Polska Jest Najważniejsza, Lena Dąbkowska-Cichocka podkreśla, że nie należała do tego ugrupowania, tak jak nie była członkinią partii Jarosława Kaczyńskiego. Po czterech latach w Sejmie wróciła do Muzeum Powstania Warszawskiego. - Ale po dwóch latach stwierdziłam, że czas na nowe wyzwanie. Postanowiłam postarać się o pracę w powstającym Muzeum Historii Polski - mówi.

Obecnie jest tam pełnomocnikiem dyrektora ds. strategii i rozwoju MHP. - Sama jednostka jest jeszcze w budowie, jestem jedną z osób odpowiadających za jej budowę. Tak naprawdę zajmuję się tam wszystkim po trochu. Najczęściej przygotowuję wystawy, na przykład z okazji Roku Kościuszkowskiego. W piątą rocznicę katastrofy smoleńskiej prowadziłam projekt "Smoleńskie Portrety". To ponadpolityczna ekspozycja na temat wszystkich ofiar tej katastrofy, powstała na bazie zapisków z ich bliskimi - podkreśla.

Do Sejmu wszedł w 2007 roku. - Trafiłem tam z biznesu. Dwa lata wcześniej uwiódł mnie program wyborczym Platformy. Który jak się potem okazało, w znacznej mierze nie został zrealizowany - zauważa.

Gdy przyszły wybory parlamentarne w 2011 roku, Węgrzyna nie było już w PO. Został wyrzucony z partii za słowa o homoseksualistach, konkretnie za stwierdzenie "Z gejami to dajmy sobie spokój, ale z lesbijkami to chętnie bym popatrzył". - Moja przygoda w Sejmie była kontrowersyjna, ale również aktywna. Mnie się oberwało, choć nie brak kolegów, którzy zachowywali i wypowiadali się jeszcze gorzej, a których nie spotkał taki ostracyzm jak mnie - stwierdza Węgrzyn.

Walczył o mandat senatora obejmującego wschodnie powiaty w województwie. Zrobił to pod własnym szyldem. - To były pierwsze wybory do Senatu odbywające się w jednomandatowych okręgach wyborczych. Wszyscy mieli nadzieję, że nie będą się liczyły partyjne szyldy. Stało się inaczej - wspomina.

Z parlamentu wrócił do biznesu, do firmy, którą prowadzi od ponad 20 lat, a która zajmuje się obecnie inwestycjami w branży chemicznej i energetycznej, a konkretnie odsiarczaniem gazów emitowanych z zakładów do atmosfery. Niedawno postanowił poszerzyć spektrum działalności o gastronomię. Kupił Zajazd pod Górą Chełmską na Górze św. Anny.

- Gdy byłem dzieckiem, jeździłem tam z rodziną na niedzielne obiady. Dlatego darzę to miejsce ogromnym sentymentem i z przejęciem go nosiłem się już od jakiegoś czasu. Także po to, by mieć coś na starość - mówi Węgrzyn.

Co nie znaczy, że pogrzebał polityczne aspiracje. Widać to było jeszcze przy okazji wyborów samorządowych w 2014 roku, gdy próbował budować bezpartyjny blok Gospodarne Opolskie w wyborach do sejmiku, w skład którego wchodzili znani samorządowcy z regionu, m.in. ówczesny burmistrz Brzegu Wojciech Huczyński oraz ówczesna burmistrz Nysy Jolanta Barska. Współpracował też wtedy w tym temacie z Arkadiuszem Wiśniewskim i Marcinem Ociepą.

- Gdy przyszedł kluczowy czas, musiałem się z tego wycofać ze względów zdrowotnych. Podobnie było z walką o fotel prezydenta Kędzierzyna-Koźla. Ale jak już raz skosztowało się wielkiej polityki, to chce się do tego wracać. I nie mogę tego wykluczyć - przyznaje.

Nie bez znaczenia jest tu znajomość z Grzegorzem Schetyną, obecnym liderem PO. - To on ostrzegał mnie, że po porażce wiele osób się ode mnie odwróci. Tak się stało, ale ze Schetyną pozostaliśmy w serdecznych kontaktach - podkreśla.

Adam Kępiński w 2011 roku został posłem jako "jedynka" opolskiej listy Ruchu Palikota. Wcześniej był w SLD i w trakcie kadencji wrócił w szeregi tegoż ugrupowania. W 2015 roku postanowił kandydować do Senatu pod szyldem własnego Komitetu Wyborczego Wyborców "Min. 15zł/h Świeckie Państwo Zus Max. 30%". W ten sposób chciał zwrócić uwagę wyborców na swoje postulaty, także wtedy, gdy będą już nad urną.

Nie pomogło. Zdobywając ponad 3700 głosów, zajął szóste miejsce spośród ośmiu kandydatów do Senatu z okręgu obejmującego Opole i powiat opolski. Po przegranej nie porzucił polityki. Postanowił zawalczyć o fotel lidera SLD w miejsce odchodzącego Leszka Millera. Również bez powodzenia. Wtedy wrócił do prowadzenia firmy.

- Mam ją od 20 lat. Na miejscu nie udało się jednak znaleźć nic ciekawego. Po czterech latach pracy w Sejmie trudno jest gorzej zarabiać. Dlatego postanowiłem szukać czegoś poza granicami kraju. Pracowałem wcześniej w różnych krajach Europy, m.in. Anglii i Holandii. Wybrałem Szwecję, bo to przyjazny kraj i mają tu dobre stawki - opowiada Kępiński.

Adam Kępiński pracuje tam od roku. Działa w branży budowlanej, najpierw w Sztokholmie, a teraz w Örebro, mieście bardzo podobnym do Opola, położonym w środkowej części kraju. - Jest tu sporo inwestycji w mieszkalnictwie. Wcześniej uczestniczyłem w montażu domów jednorodzinnych z lekkiej konstrukcji drewnianej. W Örebro dowodzę ekipą zbrojarzy w dużym projekcie. Budujemy dziesięć akademików w konstrukcji betonowej. To ciekawy projekt, bo budynki stoją po dwóch stronach czynnej drogi. Przenosimy nad nią materiały za pomocą dwóch dźwigów - mówi.

Zaznacza, że praca w tej branży w Szwecji nie jest tak łatwa, jak mogłoby się to wydawać. - Oprócz fachu dobry angielski to minimum, trzeba obsługiwać dźwigi, umieć czytać rysunki techniczne oraz być zdolnym utrzymać ludzi w ryzach. Nawet na głupią fleksę trzeba mieć tutaj odpowiednie papiery - podkreśla.

Choć nie zajmuje się polityką, to jest na bieżąco z tym, co dzieje się w kraju. - Polityka to mój konik. Tak było, zanim zostałem posłem, i chyba tak już będzie do końca życia. Wilk zawsze wie, co się dzieje w lesie, nawet jak nie poluje - śmieje się.

Łukasz Tusk był jeszcze licealistą, gdy zapukał do biura poselskiego Platformy w nadziei, że złapie kontakt z daleką rodziną. Podkreślał, że jest spokrewniony z Donaldem Tuskiem. W 2007 dostał miejsce na liście Platformy do Sejmu. Miał 22. miejsce, co w praktyce oznacza zwykle brak szans na mandat posła. Ale Tusk go zdobył, uzyskując wynik lepszy niż Tadeusz Jarmuziewicz, wieloletni parlamentarzysta.

W 2011 roku, już ze znacznie wyższego, bo 10. miejsca, walczył o reelekcję. Platforma wywalczyła wtedy sześć mandatów, on miał siódmy wynik na liście. - Nie udało mi się dostać do Sejmu. Po pracy w parlamencie trudno było się odnaleźć. Przez ponad rok byłem bezrobotny, bez stałego źródła dochodu - wspomina.

W końcu dostał pracę w Agencji Nieruchomości Rolnych, w sekcji zamiejscowej w Oleśnie. Pomogli koledzy z partii. - W agencji nie było żadnej taryfy ulgowej. Musiałem sumiennie wywiązywać się z obowiązków i robiłem to z powodzeniem - zaznacza.

Do Sejmu wrócił pod koniec 2013 roku. Wtedy to poseł Andrzej Buła złożył mandat, by zająć miejsce Józefa Sebesty w fotelu marszałka województwa. Dwa lata później ponownie startował do Sejmu. Ponownie z 10. pozycji. Ponownie bez powodzenia.

- Po drugiej, niepełnej kadencji w Sejmie wróciłem do ANR, ale nie na długo. By uniknąć zamieszania z usunięciem ze stanowiska w ramach "dobrej zmiany", postanowiłem złożyć wymówienie - opowiada.

Długo nie pozostał bez zatrudnienia. Otrzymał pracę w gminnej spółce w Namysłowie, która zajmuje się m.in. reaktywowaną strefą płatnego parkowania. Łukasz Tusk jest w niej kierownikiem, odpowiada za pracę kontrolerów. - Nasza jednostka dba też o estetykę Namysłowa. Ostatnio z naszej inicjatywy zaadaptowano dziki parking na zieleniec dla mieszkańców - zaznacza.

Tusk nie kryje, że widziałby się jeszcze w roli posła. - Miałem wtedy faktyczny kontakt ze społeczeństwem i mogłem pomagać ludziom. Obecnie mój kontakt z mieszkańcami to przede wszystkim interwencje w sprawie strefy płatnego parkowania, głównie skargi i zażalenia na mandaty za brak biletu. Brakuje mi tych bardziej pozytywnych aspektów pracy ze społeczeństwem - przyznaje.

Jesienią 2015 roku dla lewicy zabrakło miejsca w Sejmie. Dla Tomasza Garbowskiego, posła SLD, oznaczało to, że po 10 latach znajdzie się w nowej rzeczywistości. Pierwsze miesiące po porażce poświęcił na zamknięcie biur poselskich i rozliczenie się z sejmowej działalności. Potem zaczął szukać pracy. I przekonał się, że etykieta parlamentarzysty - szczególnie z przegranego ugrupowania - stanowi w tym sporą barierę.

- Miałem propozycje pracy na stanowiskach kierowniczych, ale nic z tego nie wychodziło, bo sprawa rozbijała się o obawę, że zaraz media się o to przyczepią. A ja chciałem spokoju. Dlatego zarejestrowałem się w Powiatowym Urzędzie Pracy jako bezrobotny - mówi.

Oprócz poszukiwania zatrudnienia za pośrednictwem PUP Garbowski nadal jeździł na mecze piłkarskie w charakterze obserwatora. W przeszłości łączył pracę w Sejmie z sędziowaniem meczów, zrezygnował z tego zajęcia przed wyborami samorządowymi w 2014 roku, gdy miał walczyć o fotel prezydenta Opola jako kandydat SLD. Potem było zamieszanie z nieważnymi podpisami pod listami poparcia kandydatów lewicy do rady miasta, przez które Garbowski ostatecznie nie mógł ubiegać się o schedę po Ryszardzie Zembaczyńskim.

Stawał do konkursów, m.in. na szefa MZK w Nysie oraz naczelnika wydziału sportu w ratuszu. Bez powodzenia. Wiosną 2016 roku został zatrudniony na umowę-zlecenie w podległym marszałkowi Regionalnym Centrum Rozwoju Edukacji. Przez kilka miesięcy odpowiadał za zachęcanie szkół do korzystania z oferty tej jednostki. W tym czasie rzucił legitymacją członka SLD. Nie czuł już związku z ugrupowaniem.

Potem stanął do walki o fotel prezesa Opolskiego Związku Piłki Nożnej. W czerwcu pokonał dwóch kontrkandydatów. - I teraz skupiam się na działalności związku, koordynując i organizując rozgrywki piłkarskie w województwie. Zajmuję się tym, co lubię, a jednocześnie mam więcej czasu dla bliskich, bo jestem na miejscu - stwierdza.

Po wyborach samorządowych w 2014 roku założył stowarzyszenie "Opole - Więcej niż miasto", które miało działać jako typowa promiejska inicjatywa. Wiele projektów nie zostało jednak przez to stowarzyszenie zgłoszonych. - Przymierzam się do jego wygaszenia. Nie mam już aspiracji politycznych. Wyleczyło mnie z nich to, co działo się po wyborach parlamentarnych. Wtedy osoby, które przez lata poklepywały mnie po plecach i deklarowały wsparcie w razie porażki, na mój widok przechodziły na drugą stronę ulicy i unikały kontaktu. Okazało się, że zostałem sam. To była gorzka lekcja - stwierdza.

Zasiadała w ławach sejmowych w latach 2005-2007 z ramienia Samoobrony. Uchodziła za jedną z najatrakcyjniejszych kobiet w parlamencie. Jesienią 2007 roku, jeszcze jako posłanka, brała udział w szóstej edycji "Tańca z gwiazdami", odpadła w drugim odcinku.

Od porażki Samoobrony tabloidy i portale plotkarskie interesują się nią, gdy wrzuca na Facebooka wakacyjne zdjęcia w stringach lub strojach kąpielowych. No i gdy we właściwy sobie sposób komentuje politykę. Kandydującemu na prezydenta RP Andrzejowi Dudzie wieszczyła zdobycie mnóstwa głosów. "Fajny chłopak. Pani Sandra lubi. No i młody, zdolny i przystojny" - komplementowała na FB.

A gdy dwa lata temu w aferze z "taśmami kelnerów" wyciekło nagranie rozmowy Aleksandra Kwaśniewskiego z Ryszardem Kaliszem także na jej temat, Lewandowska w rozmowie z "SuperExpressem" stwierdziła, że Kwaśniewski się w niej podkochuje.

Była w Sejmie przez jedną kadencję, w latach 2011-2015. Po braku reelekcji miała do czego wracać, prowadzi praktykę medyczną. - I cieszę się, że mogę znów pracować z ludźmi i ich leczyć. To moja największa pasja - mówi.

Poseł PO w latach 2007-2011, po nieudanej walce koledzy z partii załatwili mu stanowisko wicedyrektora opolskiego oddziału Agencji Nieruchomości Rolnych. W 2014 roku w pierwszej turze wywalczył fotel burmistrza Głubczyc. Został nim też w 2006 roku, ale zrezygnował z funkcji, gdy dostał się do Sejmu.

Był posłem przez 18 lat, od 1997 do 2015 roku. W 2014 bez powodzenia ubiegał się o fotel prezydenta Opola, odpadając już w pierwszej turze. Kilka miesięcy później ogłosił, że będzie się ubiegał o kolejną kadencję w Sejmie.

W wakacje 2016 roku został dyrektorem podległego urzędowi marszałkowskiemu Wojewódzkiego Urzędu Melioracji i Urządzeń Wodnych. Miał nim kierować do końca minionego roku, ale rząd PiS nie wprowadził przepisów likwidujących te jednostki, dlatego Jarmuziewicz nadal ma gdzie pracować.

W 2001 roku był "spadochroniarzem" opolskiej listy PiS z podwarszawskiego Klembowa. Został posłem i odpowiadał za działalność partii w regionie. Jego zaufanym został Sławomir Kłosowski. Sam Diakonow w 2003 roku zrzekł się immunitetu z powodu prokuratorskich zarzutów o działanie na szkodę spółki Ciech, gdzie był członkiem zarządu.

W 2005 roku nie kandydował do Sejmu, dwa lata później został zastępcą wójta w Klembowie. W połowie ubiegłego roku w ramach "dobrej zmiany" został dyrektorem departamentu audytu wewnętrznego w Narodowym Banku Polskim.