Znani mieszkańcy przedwojennego Oppeln. Do dziś możemy być z nich dumni

Max Glauer to jeden z najsłynniejszych fotografów z przedwojennego Oppeln. W mieście pojawił się pod koniec XIX wieku. Jego atelier i dom znajdowały się w kamienicy przy ulicy Krakowskiej. W wieku 16 lat rozpoczął terminowanie w zawodzie fotograf. Jego mistrzem był prawdopodobnie któryś z czynnych w tym czasie fotografów wrocławskich. Uczył się w Królewskiej Szkole Sztuki we Wrocławiu, gdzie w 1888 r. otrzymał swoją pierwszą nagrodę za wybitne osiągnięcia w nauce. Umiejętności plastyczne były bardzo przydatne w zawodzie fotografa. Malowania jednak nie zaniechał, jak wspomina jego przyjaciel Willibald Koehler, w domu Glauera wisiały dwa portrety jego pędzla przedstawiające Traugotta Schmidta i Carlosa Helfelda. Do Opola Glauer sprowadził się w 1893 r. Otworzył zakład fotograficzny przy Krakauer str. 34 a(obecnie ul. Krakowska), gdzie także zamieszkał. Pierwszą nagrodę za wystawione we Frankfurcie nad Menem zdjęcie otrzymuje w 1900 roku. Glauer wykonywał różnorodne zdjęcia. Kunszt osiągnął w fotografii portretowej. Fotografował osobistości Opola m. in. Rudolfa von Bittera, prezydenta rejencji opolskiej, Gustawa Rabbe, honorowego dyrektora straży pożarnej w Opolu i właściciela drukarni, Alfreda Nowińskiego opolskiego literata. Fotografował wielkie głowy państwa niemieckiego m.in. cesarza Wilhelma II, prezydenta Paula von Hindenburga, pisarza Gerharda Hauptmana, Adolfa Hitlera. Jego drugą pasją była fotografia krajoznawcza. Jak wspominał Koehler Glauer jeździł ze swoim aparatem po Górnym Śląsku fotografując krajobraz, wieś i napotkanych ludzi. W Opolu jego ulubionym miejscem był plac przed kościołem św. Sebastiana, gdzie ustawiał się często ze swoim aparatem aby sfotografować starych Ślązaków, którzy przychodzili tu na msze.

To polski dziennikarz i działacz społeczny Śląska Opolskiego. Urodzony na Kujawach, następnie przybył do Opola, gdzie założył i redagował Gazetę Opolską (1890), w której popularyzował literaturę polską i podkreślał historyczne związki ziemi opolskiej z resztą kraju. Był redaktorem Gazety Górnośląskiej oraz, Głosu Ludu Górnośląskiego. W wyniku podziału Górnego Śląska Bronisław Koraszewski przeniósł się do Katowic. Był wielokrotnie więziony przez władze Prus. Był członkiem Ligi Narodowej w latach 1905-1908

To śląska pisarka nazywana "ciocią od górnośląskich bajek". Autorka wielu bajek i opowiadań (17 książek), dzięki którym do dziś zachował się obraz XIX i XX wiecznego Śląska. Pisała także liczne artykuły do gazet ukazujących się na terenie Górnego Śląska. Do Opola przeprowadziła się w 1915 roku i zamieszkała w kamienicy przy ul. Reymonta, jednak bardzo dużo podróżowała po całym Śląsku. W jej książkach odnajdziemy wiele nieistniejących już przejawów folkloru, specyficznych zwyczajów, obrzędów czy opisów codziennego życia. E. Grabowski została pochowana w Opolu. Jej grób znajduje się na cmentarzu komunalnym przy ul.Wrocławskiej.

Urodził się 9 listopada 1885 w Opolu,niemiecki matematyk i fizyk. Znany z prób unifikacji ogólnej teorii względności z elektromagnetyzmem przy pomocy aparatu przestrzeni pięciowymiarowej. Syn Maxa Kaluzy (1856-1921), profesora anglistyki w Królewcu, i Amalii Zaruby (1850-1924) Theodor, zgodnie z zapisami w księgach metrykalnych w opolskim kościele katedralnym (Podwyższenia Krzyża Św.), w którym został ochrzczony, urodził się w Opolu, wówczas niemieckim Oppeln. Mieszkał w domu przy ulicy Fesselstrasse 9, (obecnie Strzelców Bytomskich 9), na Wyspie Pasiece. W wieku 3 lat wyjechał z rodzicami do Królewca, gdzie ukończył studia i obronił doktorat z fizyki na podstawie dysertacji pt. Die Tschirnhaustransformation algebraischer Gleichungen mit einer Unbekannten (Transformacja Równań Algebraicznych z Jedną Niewiadomą, Uniwersytet w Królewcu, 1907). Prowadził badania nad grawitacją i falami elektromagnetycznymi w pięciowymiarowej przestrzeni. Kaluza jest znany za sprawą sformułowania teorii Kaluzy-Kleina, łączącej teorię względności z elektromagnetyzmem za pomocą pięciowymiarowej przestrzeni, nad czym pracował m.in. w 1919. Jego koncepcja interpretacji fundamentalnych sił fizycznych z użyciem dodatkowych wymiarów stała się popularna znacznie później, z nadejściem teorii strun. Był poliglotą, znał 16 języków obcych.

ARCHIWUM

Ten niezwykle zasłużony dla rozwoju opolskiej gminy żydowskiej rabin przyszedł na świat 1 lutego 1812 r. w miejscowości Murowana Goślina w okolicach Poznania. Ponad 40 lat później przybył do Opola, w którym pozostał do końca życia. Był on orędownikiem asymilacji Żydów, w związku z tym w gminie żydowskiej w Opolu, we której przeważali zwolennicy asymilacji, a ortodoksów była zaledwie garstka, czuł się jak "ryba w wodzie". 42 lata jego życia w mieście wypełnione były pracą duszpasterską, dydaktyczną ( uczył m.in. w gimnazjum "Na Górce") i naukową. Przez wiele lat publikował na łamach szanowanej lipskiej gazety "Allgemeine Zeitung des Judentums". W 1892 r. na swoje 80-te urodziny otrzymał wyjątkowy prezent- tytuł honorowego obywatela Opola "Ehrenbuerger der Stadt Oppeln". Rabin Wiener zmarł 25 sierpnia 1895 r. i spoczął na cmentarzu żydowskim przy ul. Granicznej.

Ten urodzony 23 maja 1873 r. w Lesznie ( wówczas Lissa) wybitny rabin i naukowiec przybył do Opola w 1897 r. 24-letni młodzieniec w staraniach o stanowisko opolskiego rabina pokonał bardziej doświadczonych konkurentów. To on poświęcił nową synagogę uroczyście składając w niej zwój tory. Oprócz etatu rabinackiego był zatrudniony również jako nauczyciel religii żydowskiej i języka hebrajskiego w opolskim gimnazjum miejskim. Za jego kadencji opolska synagoga była nie tylko miejscem modlitw- odbywały się tutaj m.in. koncerty symfoniczne. Rabin Baeck opuścił Opole w 1907 r. i z żoną ( wnuczką rabina Wienera) wyjechał do Düsseldorfu. Do Opola przyjechał w 1933 r. , już po dojściu NSDAP do władzy, gdzie w wypełnionej słuchaczami bożnicy przedstawił swój punkt widzenia na sytuację Żydów mieszkających w kraju zarządzanym przez Adolfa Hitlera. Leo Baeck zmarł w Londynie 2 listopada 1956 r.

Friedlaenderowie byli najzamożniejszą rodziną żydowską w Opolu, a Siegfired cieszył się ogromnym szacunkiem mieszkańców miasta o czym świadczy fakt, że był jedynym Żydem w dziejach Opola, który pełnił funkcję przewodniczącego rady miasta. Na początku lat 60-tych XIX w. został przewodniczącym zarządu opolskiej gminy żydowskiej, w 1863 r. objął stanowisko kuratora miejskiej kasy oszczędności, a w styczniu 1868 został radnym miejskim.

Osiem lat później - 14 stycznia 1875 - absolutną większością głosów został wybrany na przewodniczącego rady i pełnił tę funkcję do 1888 r. , kiedy to w uznaniu na jego zasługi nadano mu tytuł Starszego miasta. W roku 1870 r. nawiązując do browarniczej tradycji rodziny kupił folwark na Pasiece, gdzie postawił budynki browaru "Zamkowego". W 1895 r. podczas 70-tych urodzin  cesarz niemiecki Wilhelm I odznaczył go Orderem Korony. Siegfried Friedlaender zmarł 2 września 1899 r.

Urodzony w Królewskiej Hucie przyszły kompozytor przybył do Opola w 1915 r. i wraz z rodzicami zamieszkał w kamienicy przy ul. Zimmerstraße - obecnej ul. 1 Maja. Jego życiem nie targały niepokoje aż do 1933 r., czyli dojścia do władzy w Niemczech Adolfa Hitlera. Wyjechał wówczas do Paryża, a następnie otrzymał zlecenie prosto z Hollywood i w ten sposób rozpoczęła się jego światowa kariera. Waxman do ponad 200 filmów i współpracował z największymi gwiazdami producentami "fabryki snów" w tamtych czasach. Ukoronowaniem jego pracy był dwa Oscary, które otrzymał za muzykę do filmów: "Bulwar Zachodzącego Słońca" (1951) i "Miejsce pod Słońcem" (1952). Dzięki temu jest jedynym kompozytorem w historii Hollywood, który otrzymał Oscara za najlepszą muzykę dwa razy z rzędu. Franz Waxman zmarł 24 lutego 1967 r.

Znany podróżnik i lekarz urodził się 28 marca 1840 r. jako Eduard Schnitzer. Mieszkał w (nieistniejącej) już kamienicy przy dzisiejszej ul. Minorytów, a następnie z rodzicami przeprowadził się w okolice Nysy. W 1858 roku po skończeniu nyskiego Colegium Carolinum, Eduard Schnitzer wyjechał na studia. Studiował we Wrocławiu, Berlinie i Królewcu. W 1864 roku skończył studia medyczne, wyjechał z Niemiec i został lekarzem wojskowym w tureckiej armii. Następnie był tureckim gubernatorem Albanii. W tym czasie przeszedł na islam i stał się najpierw Mehemetem Eminem Effendi, a następnie Eminem Paszą. W kolejnych latach jako podróżnik prowadził ekspedycje botaniczne i ornitologiczne, a w 1878 r. został gubernatorem Ekwatorii. Emin Pasza został zamordowany 23 października 1892 roku przez handlarzy niewolników w pobliżu jeziora Tanganika. Po jego tragicznej śmierci wiele o nim pisano, np. na łamach powieści "W pustyni i w puszczy" wspominał o nim noblista Henryk Sienkiewicz.

UM Opole