Ile będzie kosztować większe Opole? Potrzeba milionów złotych

Temat powiększenia miasta nieprzerwanie budzi emocje już od blisko dwóch miesięcy. Nic w tym dziwnego. Mieszkańcy i władze gmin Dąbrowa, Dobrzeń Wielki, Komprachcice, Prószków i Turawa, których kosztem prezydent Arkadiusz Wiśniewski chce powiększyć Opole, o pomyśle tym dowiedziała się z mediów.

W skutek tych zmian na terenie miasta znalazłaby się m. in. Elektrownia Opole, centrum handlowe Turawa Park i tereny należące do sieci Ikea, hotel Słociak, fabryka Clatronic oraz spora ilość gruntów nadających się na tereny inwestycyjne. Miasto liczy nie tylko na podatki od firm, ale i od nowych mieszkańców. Ma to zapewnić Opolu perspektywę rozwoju bowiem - jak argumentują władze miasta z prezydentem na czele - bez tego stolica woj. opolskiego będzie się kisić i zwijać.

Inaczej widzą to sąsiedzi miasta. Władze gmin podkreślają, że pomysły prezydenta Opola to poważne zagrożenie dla ich budżetów, mieszkańcy nie chcą natomiast dzielenia lokalnych społeczności. Odbyło się już kilka manifestacji w tej sprawie, były również blokady dróg.

Emocje są ogromne, ale tego, jakie będą realne koszty powiększenia Opola nie wie na razie nikt. - Część danych już mamy, część jest opracowywana. Opublikujemy je, gdy będziemy mieli całość - mówi Maciej Wujec, wiceprezydent Opola.

Władze gmin sąsiadujących z Opolem podkreślają, że mieszkańcy sołectw, które Opole chce do siebie przyłączyć, muszą się liczyć z większymi podatkami.

Sprawdziliśmy. Za punkt wyjścia przyjęliśmy dom zamieszkały przez czteroosobową rodzinę. Budynek ma powierzchnię 150 metrów kwadratowych, stoi na działce o powierzchni 800 metrów kw. Rodzina w skali roku zużywa 150 metrów sześciennych wody i wytwarza 130 metrów sześciennych ścieków.

W jednym przypadku ma również garaż o powierzchni 20 metrów kw., w drugim na działce stoi np. stodoła o powierzchni 200 metrów kw.

Wyliczeń dokonaliśmy na podstawie stawek obowiązujących w 2015 roku.

Pod względem opłaty za sam dom Opole wypada korzystniej niż gminy Dąbrowa, Dobrzeń Wielki, Komprachcice, Prószków i Turawa. W stolicy regionu opłata za 150-metrowy budynek wynosi nieco ponad 91 zł za rok. W Turawie to wydatek o blisko 10 zł wyższy, zaś w przypadku pozostałych gmin różnica wynosi około 20 zł.

Za samą działkę najmniej zapłacilibyśmy w gminie Turawa - 160 zł za rok. Na kolejnym miejscu jest Opole - 216 zł. O 8 zł więcej, jak w stolicy regionu, zapłacimy w Dąbrowie, kolejnych 8 zł trzeba by dorzucić w Dobrzeniu Wielkim. W Prószkowie natomiast za działkę budowlaną o pow. 800 metrów kw. trzeba zapłacić 376 zł.

Gdy na działce mamy niewielki obiekt użytkowy, w Opolu zapłacimy za niego 150 zł. Przy budynku gospodarczym o powierzchni dziesięciokrotnie większej, opłata ta wyniesie już 1500 zł. Pod tym względem Opole jest znacznie droższe od sąsiadów. W Dąbrowie byłoby to 90/900 zł, w Dobrzeniu 74,8/748 zł, w Komprachcicach 81/810 zł, w Prószkowie 106/1060 zł, a w Turawie 101/1010 zł.

Spory rozstrzał można też odnotować w przypadku opłat za śmieci. Najmniej - 348 zł rocznie - zapłacimy w Dąbrowie. W Turawie to wydatek wysokości 432 zł. W Dobrzeniu Wielkim za wywóz odpadów czteroosobowa rodzina zapłaci 504 zł. W Prószkowie opłata za cały rok dla takiego gospodarstwa domowego to 576 zł. W Opolu trzeba wydać na ten cel blisko 50 zł więcej. Najwięcej za śmieci płacimy w Komprachcicach - 652,8 zł rocznie.

W przypadku większości gmin opłaty za wodę są niższe, jak w Opolu. Zakładając zużycie 150 metrów sześciennych w ciągu roku, w stolicy województwa zapłacimy za to 459 zł. Za tyle samo wody w Prószkowie trzeba zapłacić o 80 zł, w Dąbrowie o blisko 50 zł, a Komprachcicach o około 15 zł mniej. W Dobrzeniu opłata wyniesie tyle samo, co w Opolu. W Turawie zapłacimy najwięcej - ponad 580 zł.

Opole korzystniej wypada natomiast przez pryzmat opłat za odbiór ścieków. Za 130 metrów sześciennych nieczystości zapłacimy tutaj blisko 620 zł za rok. Taniej będzie tylko w Komprachcicach i Prószkowie - prawie 550 zł. W pozostałych gminach opłata ta będzie wyższa. W Turawie wyniesie blisko 630 zł, w Dobrzeniu prawie 780 zł, a w Dąbrowie około 925 zł.

Ile płaciliby właściciele naszych dwóch modelowych gospodarstw po podliczeniu wszystkich kosztów w Opolu i w sąsiednich gminach?

>> w Dąbrowie byłoby to 2106,8 zł lub 2916,3 zł,

>> w Dobrzeniu Wielkim 2156,5 zł albo 2829,7 zł,

>> w Komprachcicach 2111,7 zł lub 2840,7 zł,

>> w Opolu byłoby to 2159,3 zł lub 3509,3 zł,

>> w Prószkowie 2096,9 zł albo 3050,9 zł,

>> w Turawie 2004,9 zł lub 2913,9 zł.

Wychodzi na to, że w obu wariantach w Opolu jest drożej, jak u sąsiadów. W przypadku pierwszego wariantu różnica wynosi od kilku, do około 150 zł. W drugim wariancie rozstrzał jest już znacznie większy: od około 450 do niecałych 680 zł na niekorzyść stolicy województwa.

Ratusz argumentuje, że mieszkańcy sołectw, jakie mają znaleźć się w granicach Opola, będą mogli liczyć na takie zniżki, jakie przysługują teraz opolanom. Mowa tu m. in. o niższych cenach biletów na przejazd autobusami Miejskiego Zakładu Komunikacyjnego, jak i o wejściówkach za złotówkę do miejskich instytucji kultury, rozrywki i rekreacji.

O ile w tym drugim przypadku nic nie wskazuje na to, by udostępnienie takich wejściówek dla dzieci z 12 sołectw planowanych do przyłączenia miało poważnie obciążyć budżet miasta, tak w przypadku komunikacji miejskiej trzeba by już sporo dołożyć.

Poprosiliśmy MZK o przedstawienie kosztów, z jakimi spółka musi się liczyć w przypadku powiększenia Opola. W odpowiedzi prezes Tadeusz Stadnicki napisał, że o takie dane należy zwrócić się do urzędu miasta. Ratusz natomiast poinformował, że takie dane są jeszcze w opracowaniu.

Wiadomo jednak że w 2015 roku miasto wsparło MZK kwotą blisko 15 mln zł. Budżet przewoźnika był też zasilany pieniędzmi z trzech gmin, na teren których dojeżdżają miejskie autobusy: Dąbrowa wpłacała blisko 120 tys. zł, Dobrzeń Wielki blisko 300 tys. zł, a Komprachcice 250 tys. zł.

Jeśli miasto powiększono by zgodnie z planem ratusza, wpłata z Dobrzenia znika całkowicie, bowiem obie dotowane przez tę gminę linie - 10 i 21 - kończą swój bieg w Czarnowąsach. W przypadku Komprachcic i Dąbrowy dotacja byłaby zaś zmniejszona łącznie o około 100 tys. zł, bowiem linie 8, 16 i 80 nadal wyjeżdżałyby z Opola na ich teren. W sumie oznacza to konieczność dorzucenia przez miasto 400 tys. zł do budżetu MZK.

Na tym nie koniec. Trzeba też uwzględnić fakt, że bilety na autobusy pozamiejskie są droższe. Jak wynika z informacji przedstawionej przez miasto Marcinowi Gambcowi, radnemu Mniejszości Niemieckiej, rocznie ze wszystkich przystanków autobusowych znajdujących się w strefie pozamiejskiej korzysta około 620 tys. pasażerów. Zakładając, że jednej trzeciej z nich będą przysługiwały tańsze, miejskie bilety, to do MZK trzeba dołożyć jeszcze co najmniej 200 tys. zł.

Poza tym ratusz zapowiada, że powiększeniu Opola towarzyszyć ma poszerzenie sieci miejskich autobusów. Te miałyby dojeżdżać m. in. do elektrowni. A to kolejne koszty.

Jak informuje ratusz, pokonanie jednego kilometra przez autobus MZK to szacunkowo wydatek blisko 7 zł. Gdyby miejskie autobusy po powiększeniu miasta pokonywały łącznie dystans o 100 tys. km dłuższy, niż teraz, to koszty spółki wzrosłyby o 700 tys. zł. I choć 100 tys. km w skali roku wydaje się dystansem astronomicznym, to trzeba mieć świadomość, że w praktyce oznacza to około 280 km dziennie. Tyle na dobę potrafi przejechać jeden autobus na standardowej, miejskiej trasie.

Plan miasta zakłada co prawda, że dzięki temu więcej ludzi będzie korzystać z autobusów, ale trudno spodziewać się, by dzięki temu możliwe było utrzymanie wsparcia dla przewoźnika na dotychczasowym poziomie.

Więcej będzie też trzeba wydawać na utrzymanie dróg. - W minionym roku remonty jezdni i chodników, a także utrzymanie zieleni i obiektów inżynieryjnych kosztowały w sumie 12,2 mln zł. Do tego dochodzi 5,7 mln zł wydanych na utrzymanie dróg i chodników w czystości - mówi Arkadiusz Karbowiak, dyrektor Miejskiego Zarządu Dróg.

Obecnie MZD zarządza 318 km dróg w Opolu. Po powiększeniu stolicy regionu drogowcom podlegałoby dodatkowych 130 km jezdni. To oznacza wzrost o 40 proc. Przy założeniu, że w ubiegłym roku na bieżące utrzymanie całej infrastruktury drogowcy otrzymali w sumie 17,9 mln zł, tak po powiększeniu miasta należałoby zwiększyć drogowcom budżet o ponad 7 mln zł.

Trzeba przy tym mieć świadomość, że drogowcy rokrocznie sygnalizują miastu znacznie wyższe potrzeby finansowe. - Zwykle otrzymujemy około jednej czwartek tego, o co wnioskowaliśmy - przyznaje dyrektor Karbowiak.

Do tej pory nieporuszaną kwestią było to, jak ewentualne zmiany administracyjne przełożą się na pracę opolskich policjantów. - Dla mieszkańców nie zmieni się praktycznie nic - przekonuje Jarosław Dryszcz z biura prasowego Komendy Wojewódzkiej Policji w Opolu.

- Teren działań komendy miejskiej policji obejmuje zarówno teren Opola, jak i powiatu opolskiego. Ewentualne zmiany administracyjne nie będą więc w praktyce wymagały zmian w dyslokacji służb czy wygospodarowania środków na dodatkowe patrole policji czy zatrudnienie nowych policjantów. Jedyne, co może się zmienić, to przekształcenie komisariatu policji w Dobrzeniu Wielkim w posterunek - tłumaczy.

- Dla mieszkańców nie oznaczałoby to jednak wielkiej zmiany. Gdy zadzwonią z prośbą o interwencję, to dyspozytor skieruje na miejsce najbliższy patrol, niezależnie od tego do jakiego komisariatu jest on przypisany. Także zgłoszenia przestępstwa można dokonać w dowolnej jednostce policji. Dopiero potem dalszy tok sprawy prowadzony jest w komórce przypisanej do danego terenu - mówi Dryszcz.

Odwrotna sytuacja jest natomiast w Straży Miejskiej, która zapewnia teraz porządek na terenie miasta, a ratusz wydaje na nią niecałe 4,7 mln zł. Po zmianach straż musiałaby dbać o teren ponad połowę większy, a to by oznaczało konieczność poważnych inwestycji.

Rachunek jaki finalnie zostanie wystawiony za powiększanie Opola to jednak nie tylko podatki, które zyska Opole czy koszty, jakie miasto będzie musiało z tego tytułu ponieść.

Znacznie trudniej jest oszacować wartość możliwości, jakie otworzą się przed miastem w związku z nowymi terenami inwestycyjnymi a także straty jakie poniosą ościenne gminy na inwestycjach, jakie poczyniły już na terenach, którymi zainteresowany jest prezydent Opola oraz związane ze zmianami ewentualne koszty społeczne.

Najwięcej, bo ponad 20 mln zł, wydano w gminie Dobrzeń Wielki. - Wydaliśmy te pieniądze na wykonanie kanalizacji i wodociągów, budowę dróg oraz rozbudowę szkoły w Czarnowąsach. W przypadku tej ostatniej chodzi o rozbudowę węzła sanitarnego, która kosztowała około 4 mln zł - wylicza Henryk Wróbel, wójt Dobrzenia Wielkiego.

- Generalnie w ostatnich latach koncentrowaliśmy działania inwestycyjne w Czarnowąsach, głównie ze względu na to, że chętnie przeprowadzali się tam mieszkańcy Opola. To dla nich utwardzaliśmy drogi prowadzące na osiedla. Teraz wygląda to tak, że Opole przyjdzie na gotowe, a my stracimy źródło finansowania inwestycji na innych terenach gminy, którym nie poświęcaliśmy aż tyle uwagi - stwierdza Wróbel.

Podobny problem mają w gminie Dąbrowa. - Chcąc kanalizować miejscowości, musieliśmy zacząć od tych, które są najbliżej miasta. Inaczej tego zrobić się nie da. Sporo nas to kosztowało, a teraz chce się nam to zabrać - mówi Marek Leja, wójt Dąbrowy.

Oprócz tego Dąbrowa wydała ponad milion zł na modernizację siedziby OSP we Wrzoskach, 300 tys. zł kosztowało wyposażenie tamtejszego placu zabaw. W Sławicach wykonano boisko wielofunkcyjne za 340 tys. zł, a przy szkole za 120 tys. zł wybudowano plac zabaw. Rozbudowa tamtejszej remizy oraz modernizacja świetlicy pochłonęły kolejnych 210 tys. zł. Zaś w Karczowie, który Opole interesuje tylko w części, na której leżą tereny przeznaczone pod inwestycje, gmina wydała już ponad 100 tys. zł związanych z opracowaniem miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.

- Te rzeczy finansowano z pieniędzy z podatków wszystkich mieszkańców gminy. Trudno się dziwić, że ludzie są teraz niezadowoleni, bo wychodzi na to, że z ich kieszeni zrobiono coś, na czym skorzystać chce teraz stolica województwa - ocenia Leja.

Władze gminy Komprachcice wysokość inwestycji zrealizowanych w Żerkowicach i Chmielowicach - głównie w kanalizację - oszacowały na 28 mln zł. Przejmując to drugie sołectwo miasto miałoby na swoim terenie kolejną szkołę oraz przedszkole.

Władze Prószkowa zainwestowały w Winów blisko 3 mln zł. - Pieniądze te szły głównie na przebudowę ulic w tej miejscowości. Oprócz tego część z nich przeznaczono na odwodnienie lewej strony Winowa - wylicza Róża Malik, burmistrz Prószkowa.

Waldemar Kampa, wójt gminy Turawa, przekonuje natomiast, że nie jest w stanie oszacować ile kosztowały go starania o ściągnięcie na teren Zawady inwestora, który wybudował galerię handlową. - Trwało to od 2003 roku, czyli od momentu, gdy po raz pierwszy zostałem wójtem. Wiązało się to z namowami deweloperów, jak i wyjazdami do Warszawy, do inwestorów i ministerstw, aby walczyć o ten obiekt. Dzięki niemu mamy pieniądze na kredyty, z których rewitalizujemy Jeziora Turawskie. Jak stracimy galerię to będzie to poważne zagrożenie dla finansów gminy - argumentuje.

Dlatego jeśli ratuszowi ostatecznie uda się zrealizować pomysł powiększenia miasta, to władze gmin, które na tym stracą, będą się ubiegały o rekompensatę kosztów poniesionych na tych terenach.

Wiceprezydent Wujec mówi, że miasto jest otwarte na rozmowę w tym temacie. - Musi ona być prowadzona merytorycznie i dotyczyć konkretnych projektów. Każdemu aspektowi będziemy chcieli przyjrzeć się z osobna. Możliwości współpracy w tej kwestii oczywiście są, bo i sam projekt powiększenia Opola ma charakter prorozwojowy, a nie mający na celu niszczenie jakiejkolwiek społeczności - podkreśla.